De eerste keer dat ik bij ze in de groep kom, lijkt het of ik te maken heb met een groep 8. Lange lichamen, mondige kinderen. Maar nee, dit leuke stel is eind groep 7. Twee betrokken, fanatieke leerkrachten zetten zich dagelijks in voor deze enthousiaste groep. Enthousiast, maar ook: Kinderen die af en toe sterk reageren op elkaar, over-behulpzaam zijn (ongevraagd zich overal mee bemoeien) en elkaar op een onaardige manier kunnen aanspreken. De balans is er soms een beetje uit dus … of ik even mee wil kijken, denken: wat hebben ze nodig? Dat wil ik graag, met mijn liefde voor de bovenbouw zit groep 7 nog altijd ‘in my heart’.
Samen met de kinderen nemen we de groep onder de loep: ze komen met punten die ze goed en minder goed vinden gaan. Daarna maken we een top 3: ‘waar zijn we het meest trots op en waarvan vinden we, dat moet echt verbeteren in onze groep?’ Drie dingen springen eruit. Die willen ze verbeteren en hiermee gaan we aan de slag. In tweetallen denken ze na over oplossingen waarbij de centrale vraag steeds is: en wat kan je zelf doen om dit te verbeteren? Ze kunnen soms goed bij anderen aantikken wat irritant is of anders moet. Maar wie ben jij? En wat kan jij? Zo leren we ze kijken naar hun eigen aandeel in het geheel en leggen we uit “gedrag is een keuze.” Kinderen komen met mooie, soms ook praktische oplossingen en durven naar zichzelf te kijken:
‘Ik ben soms te nieuwsgierig’
‘Niet naar een ander kijken, maar naar jezelf’
‘Loop weg als je merkt dat je boos wordt of zoek een pleinwacht’
‘Niet schelden en elkaar kwetsen, daar komt ruzie van’
‘Luisteren naar elkaar’
Luisteren. Dat is een mooie. Ik weet wie dit heeft opgeschreven en kijk haar aan. Ze lacht bescheiden terug en zegt nog niets. Was het stiekem een tip van jou aan de klas? ‘Wie in deze groep kan ook goed luisteren naar een ander?’ Er gaan veel kinderen staan. Wie wil er iets over delen? Of iets vragen aan iemand? Er ontstaat een mooi gesprek tussen de kinderen over wat je goed kan of wat juist je uitdaging is. Sommige kinderen vinden van zichzelf dat ze niet goed kunnen luisteren: ‘ik word snel boos’ of ‘ik praat zelf (te) graag.’ Zo komen ze tot de conclusie dat ze veel van elkaar kunnen leren en elkaar nodig hebben. En dat begint bij echt naar elkaar luisteren, zonder oordeel, zonder ‘ja maar, hij doet of zij is altijd … ‘
Als je echt wil dat er iets in de groepsdynamiek verandert, moeten er onderdelen van de training terugkomen op andere dagen. En dat doen deze leerkrachten! Ze zijn flexibel en maken er tijd voor. De top 3 van ‘knelpunten’ hangt in de klas. Ook de oplossingen van de kinderen zijn besproken. Iedere keer dat je een klasgenoot ziet die een positieve bijdrage levert aan een oplossing, schrijf je dit op een hartje en plak je dit op het vel karton. Zo worden de successen zichtbaar en kunnen we de training erna bespreken: wat zag jij bij de ander? We helpen ze hun blik te verbreden en leren ze ook oog te hebben voor degenen buiten hun ‘inner circle’.
Het allermooiste vind ik dat we onderzoeken met de groep hoe ze sterker met elkaar kunnen worden en niet iemand alleen achter laten. Zodat ze samen èn stevig naar groep 8 kunnen. 
Dank je wel Linda Geurts en Yvonne Roeloffs van Kindcentrum Oranje Nassau voor deze fijne samenwerking, jullie enorme inzet en vertrouwen
